Brandveiligheid is geen toeval maar een keuze
“Ik wil eraan bijdragen dat Nederland brandveiliger wordt door het bewustzijn hiervan te vergroten, kennis te delen en door partijen in de keten met elkaar te verbinden.” Als Landenmanager van de VSI en voorzitter van de Normcommissie Blusinstallaties en lid van de Normcommissie Brandveiligheid Bouwwerken is John van Lierop al ruim twintig jaar actief in brandveiligheid. Hij organiseert regelmatig kennisseminars over brandveiligheid om bewustwording te creëren bij stakeholders en opdrachtgevers over de keuzes en oplossingen die er zijn om brandveiligheid al bij het ontwerpen van een gebouw te integreren.
Missie
“Voor mij voelt het als een soort roeping om Nederland brandveiliger te maken”, legt Van Lierop uit. Zelf was hij jarenlang werkzaam als leverancier en installateur waar hij brandveiligheidsoplossingen zag die niet voldeden aan de verwachtingen. Maar hij zag ook dat hij als installateur het verschil kon maken tussen een veilige of een onveilige omgeving voor zieken en ouderen. “Ik denk dat toen mijn missie om Nederland brandveiliger te willen maken is ontstaan.”
Probleem is groot en niet onderkend
Het probleem met brandveiligheid is volgens Van Lierop dat het issue nog te vaak genegeerd wordt door opdrachtgevers. “Volkomen onterecht als je weet dat er ieder jaar ongeveer vijftig doden en duizend gewonden vallen door brand. Dat er bijna honderdduizend brandclaims worden ingediend bij verzekeraars, dat er alleen al vorig jaar 62 miljoenenbranden plaatsvonden en dat er jaarlijks duizenden bedrijven failliet gaan als gevolg van brand. Daarom richt ik me liever op de oorzaken van de problemen rondom brandveiligheid zodat we die kunnen aanpakken.”
Bouwbesluit gaat vooral over vluchtveiligheid
Een van de oorzaken dat brandveiligheid geen issue lijkt te zijn bij het ontwerpen van gebouwen, is dat de wet- en regelgeving hierover vaak niet goed wordt begrepen door opdrachtgevers. Een gevolg is dat architecten en adviseurs het Bouwbesluit als norm voor het ontwerp van een gebouw gaan nemen. “Maar de eisen voor brandveiligheid in het Bouwbesluit zijn slechts minimale eisen”, vervolgt Van Lierop. “Als je voldoet aan het Bouwbesluit, wordt verondersteld dat iedereen veilig naar buiten kan komen bij brand en dat de buren geen last van jouw brand ondervinden. Maar in de praktijk vallen er toch slachtoffers. Streven naar het minimale niveau is vragen om problemen. Daarom zou ik liever zien dat opdrachtgevers en eigenaren van gebouwen zélf gaan nadenken over wat ze willen op het gebied van brandveiligheid. Dus dat ze zichzelf de vraag stellen: ‘Welk risico vind ik nog aanvaardbaar en is het Bouwbesluit wel voldoende? Vind ik het bijvoorbeeld acceptabel dat het hele pand afbrandt, of niet?’ ”
Samenwerking tussen alle disciplines in de keten cruciaal
Een andere oorzaak is de complexiteit van het bouwproces. Bij de bouw van een pand zijn veel partijen betrokken; opdrachtgevers, aannemers, adviseurs, installateurs en de gemeente. Het gevolg is dat de opdrachtgever de regie voor de bouw of verbouw uit handen geeft. Op dat moment gaan er vaak zaken mis doordat maatregelen niet meer goed aansluiten op andere disciplines in de keten. Er wordt vaak geen gebruik gemaakt van kennis van leveranciers en installateurs. Oftewel: de cruciale samenhang tussen de maatregelen ontbreekt. Van Lierop: “Een voorbeeld dat we regelmatig zien is een utiliteitsgebouw waarin systemen naast elkaar worden gebouwd die niet optimaal met elkaar communiceren. Dat is een gemiste kans want zo krijgt de opdrachtgever niet wat hij wél wil: een brandveilig pand tegen de optimale investering. Daarom stimuleren wij dat opdrachtgevers hun eisen op het gebied van brandveiligheid op papier zetten en dit communiceren met hun aannemer.”
Wat kun je als opdrachtgever zelf doen voor een brandveiliger pand?
Ook in de aanbestedingsfase kunnen zaken misgaan. Bewustwording is een belangrijk onderdeel in dit proces, benadrukt Van Lierop. “Vraag jezelf bijvoorbeeld tijdens de aanbestedingsfase altijd af of je de juiste eisen stelt aan je leveranciers. Vraag ook altijd om een gecertificeerd leverancier en installateur, bijvoorbeeld van brandmeld- en sprinklerinstallaties. Dat biedt zekerheid over de kwaliteit. En werk volgens het model Integrale Brandveiligheid Bouwwerken van het CCV. Dit model biedt opdrachtgevers houvast om goed met alle partijen in de keten samen te werken door de uitgangspunten voor alle disciplines helder te stellen. Wees je er ook van bewust dat sommige opdrachtgevers juist streven naar het minimale veiligheidsniveau van het Bouwbesluit, bijvoorbeeld uit kostenoverwegingen.”
Maar is het dan echt zo slecht gesteld met de brandveiligheid in Nederland?
“Nee, gelukkig niet. Als we kijken naar de mondiale cijfers dan is Nederland een heel veilig land en doen we het echt goed. Maar het probleem met brand is nu eenmaal dat de gevolgen zo enorm verstrekkend en ingrijpend kunnen zijn voor de slachtoffers. Veel slachtoffers van brand - als ze het al overleven - leven vaak voor de rest van hun leven met de gevolgen van die brand. Daarom is het zo belangrijk we de oorzaken van brand bij de bron aanpakken. En dat we met elkaar de goede dingen doen door op een risicogerichte manier te kijken vanuit het oogpunt van safety”, besluit Van Lierop.
Meer weten?
Heb je vragen over de brandveiligheid in jouw gebouw? Neem dan contact op met je lokale brandweer. Wil je meer weten over de mogelijkheden van een digitaal brandmeldpaneel? Bel ons dan gerust. We vertellen je er graag meer over. Wij zijn Pneuman.
> Blijf op de hoogte van Tips!
