Wat hebben we geleerd van de brand in de Notre Dame?

De restauratie van Notre Dame in Parijs vordert gestaag na de verwoestende brand van twee jaar geleden. Wat was de oorzaak van die brand? En welke lessen kunnen we hieruit leren om herhaling van een dergelijke brand in monumentale gebouwen te voorkomen?

Het risico op brand is al eeuwen oud. En toch gebeurt het anno 2021 nog steeds. Op 15 april 2019 brandde de bekendste kathedraal van Frankrijk, gebouwd in 1345, vrijwel volledig uit. Hoe heeft dit kunnen gebeuren? De oorzaak van de brand in de Notre Dame is niet bekend, maar gedacht wordt aan kortsluiting. Uit onderzoek is inmiddels wel gebleken dat niet één, maar een opeenstapeling van fouten heeft geleid tot een domino-effect met noodlottig resultaat. Laten we eens kijken naar enkele gebeurtenissen.

Cascade van fouten...

De brand werd pas ontdekt toen deze al ernstige schade aan de kathedraal had aangericht. Hoewel er een goed functionerend ingebouwd alarmsysteem aanwezig was. Een nieuw rapport (Bron: Prebes.be) werpt licht op de eerste fouten bij het vinden van de brand. Hierdoor had de brandweer minder tijd te voorkomen dat de 850 jaar oude kathedraal afbrandde:

• Alarmsysteem met een verwarrende lay-out van het gebouw.
• Geen automatische doormelding naar de brandweer.
• Geen sprinklers en geen brandwerende muren op de zolder van de kerk.
• Alarmsysteem dat te complex was om snel te kunnen zien waar de brand zich precies bevond.

Wat kunnen we leren van deze brand?

Een van de belangrijkste oorzaken dat de brand zo om zich heen kon grijpen, was de ingewikkelde layout van de plattegrond van de kathedraal. De Fransen zouden er dus goed aan doen om te zorgen voor een betere layout. Het liefst een waar de brandmeldingen op te zien zijn. Voor Nederland geldt: zorg voor een goed overzicht van het hele pand met een layout waarop de locatie van de brand wordt weergegeven. Dit kan met een brandmeldpaneel. In Nederland zijn deze verplicht als er automatisch wordt doorgemeld naar de brandweer. Een goede layout kan een brand niet voorkomen, maar als er brand ontstaat, is het zaak om zo snel mogelijk de locatie van de brand te weten. De schade kan hierdoor wel worden beperkt.

Dit kunt u zelf doen om brand in uw monumentale pand te voorkomen

Sprinklerinstallatie

De meest kwetsbare onderdelen van monumentale kerkgebouwen zijn de onderdelen met veel brandbare materialen (hout). Het is daarom aanbevolen om met name de daken te voorzien van een automatische sprinklerinstallatie.

Rookverbod

Een rookverbod voor het gehele gebouw beperkt de kans op brand. Tijdens de renovatie dient in ieder geval een strikt rookverbod te gelden in alle ruimten die zijn aangeduid als ‘brandgevaarlijke omgeving’.

Training

Voor alle betrokkenen zou het goed zijn om te beschikken over meer kennis op het gebied van brand, brandpreventie en sprinklerinstallaties. Daarom verdient het aanbeveling om een (beknopte) cursus te ontwikkelen over deze onderwerpen voor iedereen die betrokken is bij de renovatie van monumentale gebouwen.

Neem brandveiligheid niet voor lief

Maatregelen nemen is dus belangrijk. Maar om dat te doen, is het nog belangrijker dat we brandveiligheid nooit als vanzelfsprekend gaan beschouwen. Als het drama van de Notre Dame - en soortgelijke branden - uit de geschiedenis ons iets kunnen leren, laat het dan dat zijn.

Meer weten over Brandmeldpanelen?

Pneuman is gespecialiseerd in het maken van duidelijke plattegronden waarin de locatie van een brand wordt weergegeven. We maken deze plattegronden voor zowel conventionele als digitale brandmeldpanelen. Meer weten? Bel Pneuman. Onze mensen denken graag vrijblijvend met u mee.